อาชีพ เลี้ยงวัวนม เป็นอาชีพ ที่สร้างรายได้สูง แต่ก่อนอื่นเลยนะครับวันนี้ทาง รถไถ อิเซกิ เจพีที แมสซี่ย์ แทรกเตอร์ โคราช ปากช่อง ลพบุรี ลำนารายณ์ จะมาเล่าถึงการเลี้ยงโคนมหรือวัวนม ว่ามีวิธีการยังไงควรรู้อะไรบ้าง พร้อมละ เรามาเริ่มกันเลย

ก่อนอื่นลองคุณจะรู้เรื่องของวัวนมกันก่อนนะครับโดยวัวนมเนี่ยแบ่งออกเป็นสองประเภทใหญ่ใหญ่ก็คือ





1. พันธุ์วัวนมที่อยู่ในแถบร้อนเช่น พันธุ์ เรสซินดี้ ซาฮีวาลเป็นต้นโดยมีจุดจุดสังเกตคือมีโหนกหลังใหญ่และทนอากาศได้ดีแต่มีข้อเสียคือให้น้ำนมได้น้อย





2. พันธุ์วัวนมที่อยู่ในเขตหนาวหรือจะเรียกได้ว่าวัวนมยุโรปซึ่งก็มีอยู่หลายสายพันธุ์เหมือนกันแต่ง่ายง่ายก็คือไม่มีนกหลังหลังจะเป็นเส้นตรงยาวแต่ฉันไม่ทนกับความร้อน พันธุ์ที่เด่นเด่นนะครับก็คือพันธุ์ขาวดำหรือโฮสไตล์ฟรีเชียน. วัวพันธุ์ โฮลสไตน์ฟรีเซียนมีถิ่นกำเนิดในประเทศฮอลแลนด์นะครับที่ได้รับความนิยมเนี่ยเพราะว่า ให้น้ำหนมมากที่สุด รูปร่างใหญ่ขนาด โตเต็มที่นะครับตัวผู้หนัก 800 ถึง 1000 กิโลตัวเมียหนัก 600 ถึง 700 กิโลซึ่งวัวพันธุ์นี้ชอบอากาศหนาวอุณหภูมิเนี่ยไม่ควรเกินกว่า 22 องศาเซลเซียส


สำหรับประเทศไทยนะครับซึ่งเป็นประเทศที่ร้อนนะครับวัวนม พันธุ์โฮลสไตน์ ฟรีเซียน เนี่ยเข้ามาอยู่ในบ้านเราไม่ได้นะครับมีปัญหามากดังนั้นเขาจึงนิยมนะครับผสมพันธุ์เป็นลูกผสมของวัวระหว่าง พันธุ์ ฮลสไตน์ฟรีเซียนกับ พันธุ์พื้นเมืองบ้านเราเองนะครับที่ทนร้อนได้เนาะโดย จัดสวนระหว่างพันธุ์วัว นธุ์ ฮลสไตน์ฟรีเซียน อยู่ระหว่าง 50% ถึง 75% ซึ่งลูกผสมสายเลือดนี้นะครับจะให้ผลผลิตเนี่ยนมเฉลี่ยปีละ 1800 ถึง 2200 กิโลกรัม

พอเรารู้เรื่องเกี่ยวกับวัวนมคราวคร่าวๆแล้วนะครับเรามาดูสิ่งที่เป็นอีกหนึ่งสิ่งสำคัญก็คือต้นทุนในการเลี้ยงวัวนมนะครับโดยเราสามารถแบ่งออกได้เป็นห้าอย่างคือ



1. เงินทุนสำหรับซื้อวัวนม
2. เงินทุนสำหรับสร้างโรงเรือนหรือ คอกวัวนั่นเอง
3. ต้นทุนสำหรับเตรียมแปลงหญ้าหรือ ข้าวโพด
4. เงินทุนสำหรับแหล่งน้ำ ถ้าไม่มีแหล่งน้ำ
5. เงินทุนสำหรับค่าอาหารวัวและค่าแรงงานอื่นๆเป็นต้น

แล้วจะเริ่มเลี้ยงเนี่ยต้องเริ่มจากยังไงดีซึ่งจริงๆแล้วนะครับเราก็สามารถแบ่งออกได้ประมาณ 3 วิธีคราวคร่าวๆนะครับ

1. ซื้อแม่วัวพื้นเมืองโดยเน้นที่ไม่เป็นโรคลักษณะดีแล้วใช้วิธีผสมเทียมกลับวัวนม พันธุ์ของยุโรปสายพันธุ์ใดสายพันธุ์หนึ่งแล้วได้ลูกออกมาจะมีเลือดของวัวอย่างละครึ่ง หรือ 50% เมื่อเราเลี้ยงไปอีกประมาณ 30 ถึง 36 เดือน ก็จะได้รูปตัวแรกแม่วัวตัวนี้นะครับก็จะรีดนมได้
2. ซื้อลูกวัวที่ผสมมาแล้วแล้วมาเลี้ยงดูต่อโดยใช้นมเทียมหรือนมผงผสมละลายในน้ำให้กินปริมาณจำกัดแล้วยังให้ทางอาหารข้นและหยาบ จนถึงหย่านมแล้วก็ผสมพันธุ์ตั้งท้องคลอดลูก หลังจากนั้นก็รีดนมได้
3. ซื้อวัวนมที่มีอายุสาวหรือโครุ่นหรือโคสาวที่เริ่มตั้งท้องเลยก็สามารถรีได้ต่อเลยแต่วิธีนี้ใช้เงินทุนสูงแต่ให้ผลตอบแทนทันที

วิธีการเลี้ยงลูก



วัวในระยะแรก
ปกติแล้วคุณจะให้ลูกวัวกินนมแม่จนนมน้ำเหลืองหมด หรือ ประมาณสองถึงสามเดือนแล้วค่อย กินนมเทียมหรือนมผงละลายในน้ำจนถึง สี่ถึงหกเดือน แล้วหย่านมโดยวิธีการให้นมควรให้ในปริมาณคงที่ หรือประมาณ 10% ของน้ำหนักตัวเช่นลูกวัวมีน้ำหนัก 40 กิโลควรให้นมวันละ 4 กิโลกรัมนั่นเองโดยแบ่งการให้นมเป็นสองช่วงคือช่วงเช้าหรือช่วงบ่ายจนหย่านมแล้วควรให้อาหารสัตว์เล็กน้อยหรือพูดง่ายๆเจ้า คือให้ลูกวัว รู้จักกินหญ้าตั้งแต่เด็กเด็กด้วยอายุที่เหมาะสมประมาณห นึ่งถึงสองสัปดาห์เพื่อที่จะประหยัดนมแม่ให้ได้มากที่สุด

การเลี้ยงวัวรุ่นหรือวัวสาว
เมื่ออายุวัวได้สี่เดือน ตัววัวเองสามารถกินหญ้า ได้ดีแล้วเพราะระบบการย่อยอาหารได้ดีขึ้นจนถึงระยะประมาณ 18 ถึง 22 เดือนซึ่งถือว่าเข้าเกณฑ์การผสมพันธุ์ได้ซึ่งในช่วงเวลานี้วัวจะเจริญเติบโตอย่างรวดเร็ว ควรจะให้อาหารผสมบ้างเป็น วันละหนึ่งถึงสองกิโลและให้หญ้ากินเต็มที่โดยวิธีการให้ยาหญ้า ถ้าทำได้ควรจะปล่อยไปกินหญ้าเองเพราะวัวจะได้ออกกำลังกายไปในตัวด้วย

การเลี้ยงดูแลวัวรีดนม
โดยปกติวัวจะให้นมได้ก็ต่อเมื่อหลังคลอดลูกเสร็จ แต่ถามว่าจะเป็นระยะยาวหรือชุดระยะสั้นขึ้นกับหลายส่วนไม่ว่าจะเป็นพันธุ์หรือ ขนาดของแม่วัวและปัจจัยอื่นอีก มากมายโดยปกติแล้วแม่วัวจะรีดนมได้ประมาณ 5 ถึง 10 เดือนน้ำนมเหลืองในช่วงแรกควรจะรีบให้ลูกวัวกินจนหมดไม่ควรรีบออกมาขายเป็นอันขาด แล้วในช่วงนี้ควรจะให้อาหารอย่างเพียงพอและเหมาะสมโดยภายหลังจากแม่วัวคอดลูกประมาณ 30-70วัน มดลูกจะเริ่มเข้าสู่ภาวะปกติแม่วัวจะเริ่มเป็นสัตว์อีกเมื่อแม่วัวแสดงการเป็นสัตว์ หลังคลอดน้อยกว่า 25 วันไม่แน่นำให้ผสมพันธุ์เพราะมดลูกและอวัยวะต่างๆในระบบสืบพันธุ์เพิ่งฟื้นตัวใหม่ใหม่ยังไม่สู่เข้าสู่ภาวะปกติในทางปฏิบัติส่วนใหญ่จะรอให้เป็นสัตว์ครั้งที่สองก่อนจึงค่อยผสมพันธุ์โดยเฉลี่ยแล้วใช้เวลาประมาณ 45 ถึง 72 วันหลังคลอด

เป็นสัตว์คืออะไร



เป็นสัตว์หมายถึงการที่ ตัวเมียยอมให้ตัวผู้ผสมพันธุ์หรือจะพูดได้ว่ามีการตกไข่เกิดขึ้นนั่นเองโดยปกติของวัวนมแต่ละรอบจะห่างประมาณ 21 วันในแต่ละวันใช้เวลาประมาณ 18 ถึง 24 ชั่วโมงซึ่งไข่ จะตกหลังจากหมดการเป็นสัตว์ประมาณ 14 ชั่วโมงดังนั้นเวลาที่เหมาะสมที่สุดของการผสมพันธุ์คือเวลาก่อนที่ใครจะตกเล็กน้อยเช่นถ้าพบว่าวัวเป็นสัตว์ตอนเช้าควรจะผสมอย่างช้าตอนบ่ายวันเดียวกันหรือถ้าเห็นวัวเป็นสัตว์ตอนบ่ายหรือเย็นควรจะผสมอย่างช้าวันพรุ่งนี้ตอนเช้า

อาการของการเป็นสัตว์มีดังนี้
1. ร้องผิดปกติ
2. อวัยวะเพศบวมแดง
3. ปัสสาวะทีทีหรือฉี่บ่อยบ่อย
4. มีเมือกใสและเหนียวแล้วออกมาจากช่องคลอด
5. เบื่ออาหาร
6. ถ้าเป็นแม่วัวที่ให้นมอยู่ปริมาณน้ำนมจะลดลง
7. ยอมให้ตัวผู้ขึ้นฉี่หรือตัวอื่นขึ้นสิ
8. จะเห็นมันตราที่เบิกกว้างบ่อยครั้งกว่าปกติตื่นเต้นง่าย

การรีดนมวัว โดยปกติการรีดวัวนมมีอยู่สองวิธีคือด้วยมือและรีดด้วยเครื่องซึ่งทั้งสองแบบคูลิดจ์ให้สะอาดและเร็วรวมถึงให้น้ำนมหมด เต้า ด้วย

ขั้นตอนการรีดนม 
1. เตรียมน้ำยาฆ่าเชื้อโดยใช้น้ำยาคลอรีนเจือจาง
2.เตรียมอุปกรณ์การรีดต่างๆโดยทำความสะอาดหรือฆ่าเชื้อให้เรียบร้อยด้วยน้ำยาคลอรีนที่เจือจางแล้ว
3.ทำความสะอาดคอกวัวคอกรีดวัว
4.ล้างเต้านมวัวด้วยน้ำอุ่นหรือน้ำยาคลอรีนพร้อมกับนวดเช็ดเบาเบาบริเวณเต้านม
5.ก่อนรีด ควรเช็คก่อนว่ามีความผิดปกติของน้ำนมหรือรีดน้ำนมที่ค้างอยู่ในหัวนมทิ้งซะก่อน
6.ขณะที่ลงมือรีบควรรีบให้เร็วที่สุด ปกติแล้วคุณเสร็จในเวลาห้าถึง 8 นาทีและต้องรีบให้หมดทุกเต้านม

ในวันนี้ทางรถไถ แทรกเตอร์ อิเซกิ เจพีที แทรกเตอร์ โคราช ปากช่อง ลพบุรี ลำนารายณ์ นำบทความความรู้มานำเสนอให้กับผู้ชมถ้าผิดพลาดประการใดขออภัยมานะที่นี้สามารถคอมเม้นต์หรือแก้รายละเอียดที่ตกหล่นได้เลยนะครับ

ทีมา:ไทยเกษตรศาสตร์